Τρόμος πίσω από το πρόσωπο

Καθόταν απέναντί μου. Τα χαρακτηριστικά του έφερναν λίγο σε γιαπωνέζο. Τα ρούχα κουβάλαγαν τα σημάδια μιας αινιγματικής φθοράς. Ήταν η ένδεια ή η ατημελησία που την γέννησε; Άγνωστο. Προσπαθούσα να διαβάσω αλλά οι άναρθροι ήχοι που έβγαζε με αποσπούσαν. Κάθε λίγο διέκοπτε το περίεργο γρύλισμα για να μιλήσει (σε ποιόν;) με μια φωνή σχεδόν μηχανική, μη ανθρώπινη. Λόγια ενός φανταστικού εκφωνητή, ηχογραφημένα στο βάθος του μυαλού του.

Όταν η κυρία δίπλα ρώτησε πού έπρεπε να κατέβει για να πάει στο Νοσοκομείο Γεννηματά, βγήκε από το τρανς και με μεγάλη προθυμία και φυσικότητα της έδωσε τη σωστή απάντηση.

Ύστερα η κυρία άρχισε να λαγοκοιμάται κι αυτός έπιασε πάλι το γρύλισμα.

Τρελός!

Έσκυβα πεισματικά στο βιβλίο προσπαθώντας να τον αγνοήσω αλλά η ταραχή μου μεγάλωνε. Η ίδια ταραχή που νοιώθω πάντα δίπλα στους τρελούς και τους ανοϊκούς. Θυμήθηκα την αδελφή μου να μου λέει προχτές για τον πατέρα της φίλης της. Μια βαριά και καλπάζουσα περίπτωση άνοιας. Έπινε ava για τα πιάτα και κυνηγούσε τη γυναίκα του με μαχαίρι.

«Βάλτε τον σε ίδρυμα και ξεχάστε τον» τους είχε συμβουλέψει ο νευρολόγος, ο ίδιος που παρακολουθεί και τη μάνα μου. «Δεν έχει καμιά σημασία ή αξία να τον επισκέπτεστε. Δεν σας αναγνωρίζει, δεν σας καταλαβαίνει».

Σηκώθηκα νωρίτερα απ΄ότι έπρεπε και δραπέτευσα στο διπλανό βαγόνι.

Φυγή και φόβος.

Έπιασα να εξετάζω τον εαυτό μου για την αντίδρασή του.

Τι είναι αυτό που με συνταράζει τόσο βαθιά κι αδικαιολόγητα;Αδικαιολόγητα, αλήθεια;

Η μια σκέψη έφερε την άλλη και σύρθηκα αργά σ’ ένα συμπέρασμα.

Δεν αρκεί η ανθρώπινη μορφή για να κάνει τον άνθρωπο. Αυτό που ασύνειδα αναμένουμε είναι η κάθε ανθρώπινη μορφή να έχει και μια κοινωνικά προδιαγεγραμμένη συμπεριφορά. Λίγο πολύ ξέρουμε το ρεπερτόριο των αντιδράσεων,των μικρών ή μεγάλων μυϊκών συσπάσεων, των αποκρίσεων ή των μακροσκελών αγορεύσεων κι ανεξάρτητα αν τις αναμένουμε ή αν μας ξαφνιάζουν, τις θεωρούμε οικείες. Τις θεωρούμε ανθρώπινες. Και ησυχάζουμε υπαρξιακά ακόμα κι όταν οι άλλοι μας επιτίθενται ή μας αγνοούν.

Στην περίπτωση των τρελών και των ανοϊκών ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα σκαιό εσωτερικό που δεν αναγνωρίζουμε και που τελικά βαθιά μέσα μας δεν θεωρούμε ανθρώπινο. Νοιώθουμε τον ίδιο μεταφυσικό φόβο που θα νοιώθαμε αν ένα δαιμόνιο είχε κάνει κατάληψη στην ανθρώπινη υπόσταση.

Ποιος είναι αυτός που έχουμε απέναντί μας; Ή, καλύτερα, τι είναι;

Ένα ζώο που γρυλίζει είναι οικείο. Ένας άνθρωπος που γρυλίζει όμως τι είναι; Είναι ζώο; Κι αν είναι ζώο γιατί μας φοβίζει;

..υπάρχουν άραγε

ανάμεσα στις χαλασμένες τούτες γραμμές τις ακμές τις αιχμές τα κοίλα και τις καμπύλες

υπάρχουν άραγε

εδώ που συναντιέται το πέρασμα της βροχής του αγέρα και της φθοράς

υπάρχουν,η κίνηση του προσώπου το σχήμα της στοργής

εκείνων που λιγόστεψαν τόσο παράξενα μες την ζωή μας

αυτών που απόμειναν σκιές κυμάτων και στοχασμοί με την απεραντοσύνη του πελάγου

ή μήπως όχι δεν απομένει τίποτα παρά μόνο το βάρος

η νοσταλγία του βάρους μιας ύπαρξης ζωντανής

εκεί που μένουμε τώρα ανυπόστατοι λυγίζοντας…

(Γιώργος Σεφέρης από τον Βασιλιά της Ασίνης)